Katılım sigortacılığında yeni dönem: Türkiye modeli

 Katılım sigortacılığında Türkiye'deki ilk düzenleme 2017 yılında yapılmıştı. Faizsiz sigortacılık, tekafül olarak da adlandırılan bu düzenlemeye göre bugün 10'u hayatdışı 5'i ise emeklilik & hayat olmak üzere 15 şirket faaliyet gösteriyor.

Ancak Malezya tabanlı uygulamaya dayanan bu düzenleme, şirketler tarafından pek benimsenemedi. 2020 yılında katılım sigortası üretimi toplam üretimin yaklaşık %3,5 düzeyinde kaldı.

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), katılım sigortacılığında yeni bir katılım sigortacılığı düzenlemesi yayımladı: Katılım Esasları Çerçevesinde Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Faaliyetlerine İlişkin Yönetmelik.

Resmi Gazete'de yayımlanıp yürürlüğe giren bu düzenleme ile Türkiye'ye özgü yeni bir yapı kuruldu.

Yeni katılım sigortası uygulaması 3 ana unsura sahip:  

1) Danışma komitesi hizmeti almak.

2) Dinen meşru olan konuları sigortalayabilmek.

3) Faizsiz yatırım.

Yeni katılım sigortacılığı ile artık "pencere" diye tabir edilen bir sigorta şirketinin hem normal sigorta hem de İslami sigorta sunma karışıklığı da sona erecek. Artık sadece katılım esaslı çalışan sigorta ve emeklilik şirketleri kurulacak.

Bu yönetmelik ile eski düzenleme olan "Katılım sigortacılığı çalışma usul ve esasları hakkında yönetmelik" yürürlükten kaldırıldı.

Katılım sigortacılığının temelleri hakkındaki bilgiye katılım sigortası nedir yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Yeni düzenleme hayırlı ve uğurlu olsun!

Katılım sigortacılığı yasalaşma yolunda

İslami sigortacılık düzenlemesi mevzuata girmek üzere
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülüp kabul edilerek Meclis'e sunulan torba kanun teklifinde yer alan bir düzenleme ile İslami sigorta esası ilk kez yasal mevzuat içerisinde yer bulmuş oldu.

Düzenlemeye göre  tekafül sigortacılığı "katılım sigortası" olarak tanımlandı. Hazine Müsteşarlığı yetkilisi Dr. Ahmet Genç'in yaptığı açıklamada katılım bankacılığı ile ortak bir dil kullanılması amacıyla tekafül için katılım sigortası ifadesinin kullanıldığı belirtildi.

Katılım Sigortası ne demek?
Katılım sigortası, sigortalılar ile bu kanunda öngörülen işletme türlerine göre teşkilatlanabilen sigortacının, katılım ilkelerine göre sigorta güvencesi sağladığı ve faaliyetlerinin anılan ilkelere göre yürütüldüğü sigortayı kapsayacak.

Düzenlemenin tekafül sigorta piyasasına hayırlı olmasını temenni ederiz.

Güncelleme:
Yasalaşma sürecinde son anlarda gelen bir teklifle ilgili madde torba düzenlemeden çıkartılmıştır. Böylelikle katılım sigortacılığı düzenlemesi bir başka bahara kalmış durumda.

Türkiye'de Tekafül (İslami sigorta) var mı?

Türkiye'de Tekafül Sigortacılığı
Ülkemiz sigortacılık piyasasını düzenleyen ve denetleyen 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'na bakıldığında, tekafül sigorta yani İslami sigortacılık kapsamında spesifik bir hükmün yer almadığı görülmektedir.

Buradan yola çıkarak, Türkiye'de tekafül esasına göre faaliyet gösterecek bir sigorta şirketi kurulması yönünde doğrudan bir engel olmadığı sonucu çıkarılabilir.

Türkiye'de Tekafül Sigorta Şirketi var mı?
Her ne kadar basında bazı sigorta şirketlerinin tekafül sigorta ürünleri sattıklarına ya da satmayı planladıklarına dair kimi haberler çıksa da, mevcut durumda tekafül sigortacılığı yaptığını kamuoyuna duyuran bir sigorta şirketi Türkiye'de bulunmamaktadır.

Yurtdışında Tekafül Sigorta Ürünü Satan Şirket var mı?
Evet, dünyanın çeşitli ülkelerinde tekafül esasına göre faaliyet gösteren pek çok sigorta şirketi bulunmaktadır.

İslami Sigorta Tekafül

İslami Sigorta 
İslami sigorta yani bir diğer adıyla tekafül, İslam hukuku kuralları ve düzenlemeleri çerçevesinde oluşturulan ve işleyen sigortacılığı ifade etmektedir.

Tekafül sözcüğünün kökeni "ortak garanti" veya "birbirini garanti" anlamına gelen Arapça "kafalah" kelimesine dayanmaktadır. Bu kavram, karşılıklı işbirliği, sorumluluk, güvence, koruma ve katılımcı gruplar arasında yardım fikrine dayanır.

İslami sigortacılıkta aşağıdaki hususlar esastır:

•  Havuzda biriken paralar faizsiz yatırım anlayışı çerçevesinde değerlendirilmelidir.

•  Tekafül kavramında kar değil paylaşım temel olmalıdır.

•  Katılımcıların kendi aralarında işbirliği.

•  İhtiyacı olanlara yardımcı olmak için tasarlanmış bir ortak havuza her katılımcının katkı yapması.

•  Gerçekleşen zararlar katkılardan gelen paralarla oluşan havuz sisteminden karşılanır ve böylece zararlar sistemden ödenmiş olur.

İslami sigorta uygulamaları tekafül sigortacılığının yanı sıra helal sigorta, faizsiz sigorta, katılım sigortacılığı gibi adlarla da anılmaktadır.

Tekafül nedir?

Tekafül en kısa haliyle “İslami sigorta” olarak tanımlanabilir.

Tekafül sözlük anlamı itibari ile dayanışma demektir. Arapça kökenli kefalet kelimesinden türemiş olan tekafül Türkçe anlamı olarak ise bir arada hareket etmek, dayanışmak olarak yorumlanabilir.

İslami Sigorta
İslami düşünce altında sigortaya bakış konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Kimi uzmanlara göre sigorta dini açıdan uygun bir güvence aracıyken; bazı uzmanlarsa bu fikri paylaşmamaktadır.

Sigortayı İslami olarak uygun bir araç olarak görmeyen bazı uzmanlar, tekafülün sigortanın yerine geçebilecek ve dini açıdan olumlu değerlendirilebilecek bir koruma aracı olduğunu savunmaktadır.

Tekâfül (takaful), çeşitli formlarda yüzlerce yıldır uygulanmakta olup, sorumluluk paylaşımı esasıyla riskin belirli gruplar arasında dağıtılması mantığına dayanır.

Türkiye'de tekafül var mı?

Tekafül

İslami sigortacılık olarak da adlandırılabilecek tekafül (takaful), belirli risklere karşı insanların gönüllü katkı ve yardımlaşma ile bir araya gelerek güvence fonları kurması esasına dayanır.

Genellikle, tekafül hayat sigortası “aile tekafülü”, tekafül hayatdışı sigortası ise sadece “tekafül” ya da “tekafül sigorta” olarak adlandırılır.

Tekafül sigorta “faizsiz sigortacılık”, “helal sigorta” veya "katılım sigortacılığı" olarak da adlandırılabilmektedir.